1 grudnia 2023 w Operze i Filharmonii Podlaskiej po ponad 300 latach zapomnienia zabrzmiały na nowo bazyliańskie „Supraskie kantyki” w wykonaniu Chóru Opery i Filharmonii Podlaskiej, który poprowadziła prof. Violetta Bielecka. Artyści od 2021 roku pracowali nad nagraniami 49 kantyków z końca XVII wieku, odtworzonych z rękopisów odnalezionych w wileńskich archiwach, W kwietniu „Supraskie kantyki” otrzymały FRYDERYKA w kategorii Album Roku Muzyka Dawna. Na Koncert Prawykonań zaproszenie otrzymał biskup Diecezji Olsztyńsko-Gdańskiej Władyka Arkadiusz Trochanowski, lecz ze wzlędu na trwający w Gietrzwałdzie Soborczyk Duchowieństwa, biskupa Arkadiusza reprezentował o. Andrzej Zalewski SVD duszpasterz grekokatolików na Podlasiu.
Materiały nutowe, jak również inne dokumenty zwiazane z bazylianami z Supraśla, w tym: bulla Benedykta XIV, panieskie indulty na unickie prazdniki, Pomiannik klasztorny, księgi z biblioteki bazylianów czy rękopis Kroniki Ławry Supraskiej… trafiły do Wilna nieprzypadkowo. Po likwidacji w 1839 roku cerkwi greko-unickiej (greckokatolickiej)i włączeniu jej struktur do Moskieskiej Cerkwi Prawosławnej, nasiliły się procesy związane z prześladoaniami unitów i rusyfikacją ludności Podlasia. To wówczas prawosławny archimandryta z Supraśla, Rosjanin Innokientij Komaneckij, w ramach rozpraszania przedewszystkim unickich zbiorów archiwalnych klasztoru supraskiego, sprzedał Publicznej Bibliotece w Wilnie ok. 1200 egzemplarzy różnych ksiąg i archiwaliów. W tej liczbie znalazły się Supraskie Kantyki.
Dzięki kompozytorom: Mikołajowi Dyleckiemu i bazylianom o. Tomaszowi Szewerowskiemu i o. Antoniemu Kiszczycy – autorom Supraskich Kantyków, możemy poznać śpiew liturgiczny metropolii kijowskiej schyłku średniowiecza.
o. Andrzej Zalewski SVD
